Προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ και δυναμική υπέρ της Αριστεράς

Ανάλυση
του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Κατά τα φαινόμενα, οι εκλογές της 17ης Ιουνίου θα λειτουργήσουν ως συνέχεια και εδραίωση (follow-up) της δυναμικής των εκλογών του Μαΐου. Μιας δυναμικής, που καθιστά στην Ελλάδα πιθανότερο το ενδεχόμενο επικράτησης ενός κόμματος της Αριστεράς, για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Είναι κατανοητό, ότι μια παρόμοια εξέλιξη, δηλαδή το διακριτό προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ,  φαντάζει ανοίκεια σε σημαντική μερίδα πολιτών όχι κατ’ ανάγκην μόνον συντηρητικών αντιλήψεων. Παρότι η ΝΔ (στις δημοσκοπήσεις της Public Issue) δεν προηγείται, εντούτοις, η πεποίθηση του μεγαλύτερου τμήματος του εκλογικού σώματος είναι ότι αυτή «θα κερδίσει τις εκλογές». Χαρακτηριστικό για αυτό το -μόνον φαινομενικά- «παράδοξο», είναι το γεγονός ότι την ίδια γνώμη ασπάζονται ακόμη και 4 στους 10 (38%) σημερινοί ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ.

Τα εκλογικά όρια της ΝΔ

Τα όρια της εκλογικής απήχησης της ΝΔ έχουν διαφανεί. Οι λόγοι για την κρίση της συντηρητικής παράταξης είναι μονιμότεροι και δεν θα επιλυθούν εύκολα. Η αρχική εκλογική ενίσχυσή της, που παρατηρήθηκε κατά την πρώτη εβδομάδα της σύντομης μετεκλογικής περιόδου που διανύουμε, δεν δείχνει να διευρύνεται περαιτέρω. Η εν λόγω ενίσχυσή της οφείλεται κατά κύριο λόγο στην απορρόφηση των ψηφοφόρων της ΔΗΣΥ και του ΛΑΟΣ και δευτερευόντως σε μικρά κέρδη από το στρατόπεδο των «αντιμνημονιακών» δεξιών ψηφοφόρων που στις 6 Μαΐου είχαν προτιμήσει τους ΑΝΕΛ και τη ΧΑ. Άλλη εκλογική δεξαμενή -πέραν μιας πιθανής ελαφράς συρρίκνωσης της νεοπαγούς ΔΗΞΑΝ- δεν είναι ευδιάκριτη. Παρά τις φρούδες ελπίδες περί του αντιθέτου, η ιδεολογική και πολιτική απομάκρυνση από το μνημόνιο ενός σημαντικού τμήματος του συντηρητικού εκλογικού σώματος παραμένει ενεργή. Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι  η συρρίκνωση της εκλογικής επιρροής των ΑΝΕΛ συντελείται κυρίως προς όφελος του ΣΥΡΙΖΑ και λιγότερο υπέρ της ΝΔ. Μία πιθανή ερμηνεία είναι η ακόλουθη: Σε συνθήκες γενικής πλέον αποδοκιμασίας του μνημονίου, τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας, είναι λογικό ν ότι θα ευνοηθεί ο κατεξοχήν και αυθεντικός εκπρόσωπος του «αντιμνημονιακού» πόλου, δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ, και όχι οι «όψιμοι» επικριτές του.

Πολυσυλλεκτικό εκλογικό ρεύμα

Η μετεκλογική δυναμική που καταγράφει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σαφώς μεγαλύτερη, όχι μόνον από την αντίστοιχη της ΝΔ, αλλά και σε σύγκριση με το προεκλογικό ρεύμα που δημιουργήθηκε υπέρ του τις δύο τελευταίες εβδομάδες της πρόσφατης προεκλογικής περιόδου. Μετά τις εκλογές του Μαΐου, αυτή η κοινωνική κίνηση  προσλαμβάνει χαρακτήρα εκλογικού άλματος και συνιστά μια απότομη και δομική μεταβολή. (Το φαινόμενο περιγράφεται επακριβώς από τον αγγλικό όρο «structural break»). Από την πλευρά των κομματικών προτιμήσεων, το γενικευμένο εκλογικό ρεύμα προς τον ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται ιδιαίτερα πολυσυλλεκτικό: Απορροφά ένα σημαντικό τμήμα του ευρύτερου περίγυρου των ψηφοφόρων του ΚΚΕ, το μεγαλύτερο τμήμα των ψηφοφόρων των μικρών σχηματισμών της αριστερής διαμαρτυρίας (ΑΝΤΑΡΣΥΑ, εξωκοινοβουλευτική αριστερά, ΟΧΙ, Οικολόγοι), αλλά και το μεγαλύτερο τμήμα της δεξιάς αντιμνημονιακής διαμαρτυρίας (ΑΝΕΛ, ΧΑ). Τέλος, προσελκύει και μερίδα ψηφοφόρων που στις εκλογές της 6ης Μαίου είχαν επιλέξει την αποχή.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ (3/6/2012)
Το σχετικό Βαρόμετρο της Public Issue