Greek Social Issues 14-2017: «Τα δάνεια των ελληνικών νοικοκυριών»

Σύμφωνα με στοιχεία της Public Issue για το 2017, περίπου 1 στα 3 νοικοκυριά (36%) έχουν λάβει κάποιο δάνειο από τράπεζα (Διάγραμμα 1). Η προβολή του ποσοστού αυτού στον πληθυσμό των νοικοκυριών της χώρας αντιστοιχεί περίπου σε 1.300.000 νοικοκυριά [1]. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, πρόκειται για στεγαστικό δάνειο (24%) και ακολουθούν με μικρότερα ποσοστά τα καταναλωτικά (8%), τα επαγγελματικά (4%), τα επισκευαστικά (2%) και τα δάνεια για αγορά αυτοκινήτου (1%) (Διάγραμμα 2).

Μειώνεται η κατοχή δανείων των νοικοκυριών

Την τελευταία δεκαετία της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, το ποσοστό των νοικοκυριών με δάνειο έχει μειωθεί κατά 13%. Από 49% το 2008 και 41% το 2012, σε 36% το 2017 (Διάγραμμα 3). Όσον αφορά τη σύνθεση των αναλαμβανόμενων πιστώσεων ανά νοικοκυριό, διαχρονικά, εντοπίζονται οι εξής μεταβολές: Αύξηση του μεριδίου που αντιπροσωπεύουν τα στεγαστικά (από 21% το 2008, σε 24% το 2017), μείωση των μεριδίων των καταναλωτικών (από 15% το 2008, σε 8% το 2017), αντίστοιχες μειώσεις στα επαγγελματικά δάνεια (από 5% το 2008, σε 4% το 2017), μείωση στα επισκευαστικά (από 4% το 2008, σε 2% το 2017) και μεγαλύτερη στα δάνεια για αγορά αυτοκινήτου (από 7% το 2008, σε 1% το 2017) (Διάγραμμα 4).

Τα νοικοκυριά που κατέχουν δάνεια προέρχονται κυρίως από τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα (40%) και σε μικρότερο ποσοστό από τα μεσαία (36%) και ανώτερα-αστικά στρώματα (34%) (Διάγραμμα 5). Με βάση τον δείκτη υποκειμενικής αξιολόγησης του διαθέσιμου εισοδήματος, 4 στα 10 νοικοκυριά (40%) που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες έχουν κάποιο δάνειο, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα νοικοκυριά που δηλώνουν οικονομική ευχέρεια περιορίζεται στο 30% (Διάγραμμα 5). Επίσης, η κατοχή δανείων είναι περισσότερο υπόθεση των νοικοκυριών των αστικών κέντρων. Στις μεγάλες πόλεις της χώρας, σχεδόν 4 στα 10 νοικοκυριά (38%) έχουν δάνειο στην τράπεζα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τις ημιαστικές και αγροτικές περιοχές περιορίζεται σε 36% και 32% αντίστοιχα (Διάγραμμα 5).

[1] Με βάση τη διαθέσιμη εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ, ο αριθμός των νοικοκυριών με ένα, τουλάχιστον, μέλος ηλικίας 16-74 ετών στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 3.620.098 (βλέπε σχετικά, ΕΛΣΤΑΤ (2017), Έρευνα Χρήσης Τεχνολογιών Πληροφόρησης και Επικοινωνίας – Έτους 2017, Δείκτες e-Europe). Στον εν λόγω αριθμό δεν συνυπολογίζεται ο αριθμός των μονομελών νοικοκυριών με μέλη άτομα άνω των 75 ετών.