Η ελληνική κοινή γνώμη απέναντι στη νέα γρίπη

Πανελλαδική τηλεφωνική έρευνα, σε δείγμα 538 ατόμων, ηλικίας 18 ετών και άνω, 29-30/10/2009. Πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της εφημερίδας Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ: 10/11/2009.

Τα θέματα της έρευνας:

  • Πληροφόρηση για τη νέα γρίπη
  • Πηγές πληροφόρησης για τη νέα γρίπη
  • Βαθμός ικανοποίησης από τα ΜΜΕ για την ενημέρωση στη νέα γρίπη
  • Ατομικά μέτρα πρόληψης για τη νέα γρίπη
  • Πρόθεση εμβολιασμού
  • Προληπτικός εμβολιασμός στο παρελθόν
  • Μέτρα πρόληψης για τη νέα γρίπη
  • Γνώμη για την ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού
  • Αποτελεσματικότητα προληπτικού μέτρου για το κλείσιμο των σχολείων
  • Βαθμός ανησυχίας για τη νέα γρίπη
  • Συχνότητα νόσησης από εποχική γρίπη τον τελευταίο χρόνο
  • Στάσεις σε περίπτωση νόσησης από τη νέα γρίπη
  • Υποκειμενική αξιολόγηση ατομικής υγείας

Τα αποτελέσματα της έρευνας:

Η ανάλυση της έρευνας από την Public Issue:

Σημαντικότερα ευρήματα της έρευνας:

  • Η ελληνική κοινή γνώμη δεν ανησυχεί για τη νέα γρίπη
  • 3 στους 4 πολίτες (74%) δηλώνουν ενημερωμένοι για τους τρόπους μετάδοσης της νέας γρίπης
  • 3 στους 4 πολίτες (72%) δηλώνουν ενημερωμένοι για τα συμπτώματα της νέας γρίπης
  • 1 στους 2 πολίτες (49%) δηλώνει δυσαρεστημένος από την πληροφόρηση των μέσων ενημέρωσης
  • Χαμηλό το ποσοστό πληροφόρησης από την τηλεόραση και υψηλό ποσοστό για το internet
  • Οι κανόνες ατομικής υγιεινής για την πρόληψη της γρίπης τηρούνται σε μεγάλο βαθμό
  • 1 στους 2 πολίτες (49%) δεν αποφεύγει τους χώρους συνωστισμού
  • 6 στους 10 πολίτες (56%) δηλώνουν ικανοποιημένοι από τα μέτρα πρόληψης που έχουν ληφθεί
  • Το 45% των πολιτών θεωρεί αναποτελεσματικό μέτρο το κλείσιμο των σχολείων
  • 7 στους 10 πολίτες (70%) θεωρούν ενδεδειγμένη την άμεση διακομιδή ασθενών στο νοσοκομείο
  • Το 62% των πολιτών θεωρεί ότι ο κρατικός μηχανισμός είναι απροετοίμαστος στη νέα γρίπη
  • 6 στους 10 πολίτες (63%) δεν προτίθενται να εμβολιαστούν για τη νέα γρίπη
  • 1 στους 3 πολίτες έχει εμβολιαστεί στο παρελθόν, τουλάχιστον μία φορά, για την εποχική γρίπη
  • Το 87% των πολιτών θεωρεί καλό το επίπεδο υγείας του
  • Το 30% των πολιτών έχει αρρωστήσει από κρυολόγημα ή εποχική γρίπη τους τελευταίους 12 μήνες

Με αφορμή την έναρξη των εμβολιασμών κατά της νέας γρίπης (Α/Η1Ν1) τον Νοέμβριο στην Ελλάδα, η εταιρεία πολιτικών και κοινωνικών ερευνών Public Issue διεξήγαγε πανελλαδική τηλεφωνική δημοσκόπηση σε δείγμα 538 ατόμων, με τη μέθοδο της πολυδιάστατης στρωματοποιημένης δειγματοληψίας και με χρήση δομημένου ερωτηματολογίου, προκειμένου να αποτυπώσει: i) τη γενική πληροφόρηση των Ελλήνων σχετικά με τους τρόπους μετάδοσης, τα συμπτώματα, και τις πιθανές επιπλοκές της νέας γρίπης, ii) τον βαθμό εφαρμογής των μέτρων ατομικής υγιεινής, που σύμφωνα με τους ειδικούς στις υπηρεσίες υγείας βοηθούν στην πρόληψη των κρουσμάτων γρίπης, iii) τον βαθμό ικανοποίησης των πολιτών από τα προληπτικά μέτρα που ο κρατικός μηχανισμός έχει λάβει για τη θωράκιση της δημόσιας υγείας, και iv) τις στάσεις και αντιλήψεις σε θέματα υγείας, πρόληψης ασθενειών και θεραπείας.

Όσον αφορά την πληροφόρηση των ερωτωμένων για τη νέα γρίπη, το 74% και το 72% δηλώνει αντίστοιχα ότι γνωρίζει καλά τους τρόπους με τους οποίους μεταδίδεται η γρίπη καθώς και τα συμπτώματα που παρουσιάζει. Τα δύο υψηλά ποσοστά μετριάζονται στο ερώτημα των επιπλοκών που είναι πιθανόν να εκδηλωθούν εξαιτίας της νέας γρίπης, με το 53% του δείγματος να δηλώνει πληροφορημένο για αυτές. Τα μέσα πληροφόρησης που οι ερωτώμενοι χρησιμοποιούν συνήθως για να ενημερωθούν σε θέματα υγείας και πρόληψης είναι κατά σειρά η τηλεόραση, με ποσοστό που δεν θεωρείται ιδιαίτερα υψηλό (27%) λαμβάνοντας υπόψη τη συχνότητα με την οποία οι Έλληνες παρακολουθούν τηλεοπτικές εκπομπές, και ακολουθούν οι συζητήσεις με γιατρούς και ειδικούς (18%), οι εφημερίδες (11%), το διαδίκτυο -σε σχετικά υψηλό ποσοστό, συγκριμένο με τη δημοτικότητα των «παραδοσιακών» μέσων ενημέρωσης (11%), καθώς και οι συνομιλίες με φίλους, οικογενειακά μέλη, και συναδέλφους (11%). Γενικά, όμως, για τα μέσα ενημέρωσης, το 49% των ερωτωμένων δηλώνει δυσαρεστημένο από την πληροφόρηση που παρέχουν στους πολίτες για το θέμα της νέας γρίπης.

Οι κανόνες ατομικής υγιεινής για την πρόληψη της γρίπης τηρούνται σε μεγάλο βαθμό. Συγκεκριμένα, το 95% συνηθίζει να πλένει προσεκτικά τα χέρια του με σαπούνι ή αντισηπτικό, το 90% να τρώει μόνο καλά ψημένο φαγητό, το 89% καθαρίζει τις επιφάνειες του σπιτιού ή του χώρου εργασίας του, το 74% δεν μοιράζεται κοινά σκεύη και πετσέτες, και το 59% αποφεύγει την επαφή των χεριών με το στόμα, τη μύτη και τα μάτια. Ωστόσο, το 59% των ερωτώμενων δεν συνηθίζει να αποφεύγει τις μετακινήσεις (κάποιοι εξ αυτών ίσως γιατί δεν έχουν εναλλακτική λύση), το 49% δεν αποφεύγει τους χώρους συνωστισμού, όπως είναι τα μέσα μεταφοράς, οι δημόσιες υπηρεσίες, οι καφετέριες και τα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης, το 81% δεν καλύπτει το στόμα και τη μύτη του με χειρουργική μάσκα ή χαρτομάντηλο όταν βρίσκεται σε συνωστισμό, ενώ το 72% δεν αποφεύγει τις χειραψίες, οι οποίες αποτελούν μια προσφιλή εθιμοτυπική συνήθεια του ελληνικού πληθυσμού.

Αναφορικά με τα μέτρα πρόληψης που έχει λάβει ο κρατικός μηχανισμός (όπως είναι οι εμβολιασμοί, οι θερμικές κάμερες στα αεροδρόμια, και η διάθεση περισσοτέρων κλινών στα νοσοκομεία), 56% των πολιτών δηλώνουν ικανοποιημένοι αλλά, ταυτόχρονα, μόνο 4 στους 10 (38%) πιστεύουν ότι ο κρατικός μηχανισμός είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει τους επόμενους μήνες μια ενδεχόμενη αύξηση των κρουσμάτων της νέας γρίπης. Για δύο συγκεκριμένα μέτρα πρόληψης του κρατικού μηχανισμού έγινε ιδιαίτερη αναφορά στην παρούσα έρευνα. Πρόκειται για τον εμβολιασμό του πληθυσμού ενάντια στη νέα γρίπη και για το ενδεχόμενο να κλείσουν τα σχολεία ως μέσο αποφυγής πολλών κρουσμάτων γρίπης. Το 63% των ερωτωμένων δεν προτίθεται να εμβολιαστεί για τη νέα γρίπη, και περίπου το 67% δεν το έχει πράξει ποτέ στο παρελθόν για την εποχική γρίπη. Το κλείσιμο των σχολείων ως τρόπος καταπολέμησης της νέας γρίπης θεωρείται αποτελεσματικός από το 47% του δείγματος, ενώ το 45% το θεωρεί αναποτελεσματικό μέτρο.

Παρά τη μεγάλη έκταση που έχει λάβει το ζήτημα στα μέσα ενημέρωσης και στις υγειονομικές αρχές, μόλις το 33% των ερωτωμένων δηλώνουν πολύ ή αρκετά ανήσυχοι για τη νέα γρίπη. Αυτό ίσως να οφείλεται στην αισιοδοξία που δίνει το γεγονός ότι το 70% του δείγματος δεν αρρώστησε από γρίπη ή κρυολόγημα τους τελευταίους 12 μήνες, καθώς και ότι το 87% των ερωτωμένων θεωρεί από «εξαιρετικό» έως «αρκετά καλό» το επίπεδο υγείας του. Πάντως, σε περίπτωση που κάποιος πολίτης προσβληθεί από τη νέα γρίπη, οι ερωτώμενοι πιστεύουν ότι θα πρέπει να καλύπτει το στόμα και τη μύτη του με χαρτομάντηλο όταν βήχει ή φταρνίζεται για να μη μεταδόσει τον ιό (97%), να επισκεφτεί αμέσως τον προσωπικό του ιατρό (94%), να παραμείνει στο σπίτι και να πίνει πολλά υγρά (87%). Οι πρακτικές που δεν συνιστώνται για έναν ασθενή είναι να συνεχίσει κανονικά τις δραστηριότητές του (62%) και να λάβει αντιβιοτικά (54%). Το ενδεχόμενο ο ασθενής να επισκεφτεί αμέσως το πλησιέστερο νοσοκομείο, παρόλο που προτείνεται από το 70% του δείγματος, θεωρείται λανθασμένη κίνηση σύμφωνα με τις υγειονομικές οδηγίες.

Η παρουσίαση της έρευνας: