Το «Παρατηρητήριο του Δήμου Αθηναίων για τους Πρόσφυγες και Μετανάστες" (AORI) αποτελεί ένα ολοκληρωμένο ερευνητικό πρόγραμμα, που συνδυάζει αφενός έρευνες πεδίου απογραφικού χαρακτήρα και αφετέρου έρευνες κοινής γνώμης. Στόχος του είναι να συνδράμει τον Δήμο στην καλύτερη κατανόηση του προσφυγικού/μεταναστευτικού φαινομένου, μέσα από τη συγκεκριμένη ανάλυση των χαρακτηριστικών του πληθυσμού που διαμένει στις εγκαταστάσεις φιλοξενίας του Δήμου Αθηναίων. Παράλληλα, να αποτυπώσει τις στάσεις των κατοίκων απέναντι στον εν λόγω πληθυσμό καθώς και τη διαχρονική εξέλιξή τους.
Οι έρευνες του Παρατηρητηρίου|AORI συγκροτούν μια συστηματική βάση τεκμηρίωσης, παρέχοντας αξιόπιστες πληροφορίες, σχετικά με τη σημερινή κατάσταση των προσφύγων/μεταναστών εντός των γεωγραφικών ορίων του Δήμου, καθώς επίσης και τις υφιστάμενες δυνατότητες για ένταξη και ενσωμάτωσή τους.
Στα πλαίσια του «Παρατηρητήριου του Δήμου Αθηναίων για τους Πρόσφυγες και Μετανάστες" (AORI) διενεργήθηκαν οι εξής έρευνες:
- Έρευνες Α: Ποσοτικές έρευνες με τηλεφωνικές συνεντεύξεις στους κατοίκους του Δήμου Αθηναίων σε 3 κύματα
- Έρευνα Β: Απογραφή προσφύγων/μεταναστών στο κέντρο υποδοχής του Ελαιώνα
- Έρευνα Γ: Απογραφή προσφύγων/μεταναστών στα διαμερίσματα προσωρινής στέγασης στην Αθήνα
Οι 'Ερευνες Α πραγματοποιήθηκαν σε 1000 κατοίκους, 18 ετών και άνω, των επτά (7) Δημοτικών Κοινοτήτων (Πρώην Διαμερίσματα) του Δήμου Αθηναίων, τον Οκτώβριο, το Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2016.
Στις έρευνες κοινής γνώμης των κατοίκων του Δήμου Αθηναίων (έρευνες Α) διερευνήθηκαν οι εξής άξονες:
- Ορατότητα του Άλλου
- Ορατότητα προσφύγων
- Στάσεις απέναντι στη συνύπαρξη των κατοίκων με τους πρόσφυγες
- Στάσεις απέναντι στην ενσωμάτωση των προσφύγων
- Πρακτικές αλληλεγγύης αναφορικά με τους πρόσφυγες
Η Έρευνα Β, πραγματοποιήθηκε κατά το χρονικό διάστημα Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2016, με ατομικές συνεντεύξεις πρόσωπο-με-πρόσωπο (face-to-face) και κάλυψε το σύνολο των 534 αρχηγών των προσφυγικών νοικοκυριών/οικογενειών και συνολικά 1.600 άτομα, που φιλοξενούνταν στο κέντρο υποδοχής του Ελαιώνα. Ως οικογένεια νοούνται και οι ελλειπείς μορφές που έχουν προκύψει ως αποτέλεσμα των απωλειών των οικογενειών που προκλήθηκαν λόγω των πολέμων ή των διασπάσεων των οικογενειών λόγω ακούσιων μετακινήσεων.
Η Έρευνα Γ, πραγματοποιήθηκε κατά το χρονικό διάστημα Δεκεμβρίου 2016 – Ιανουαρίου 2017, με ατομικές συνεντεύξεις πρόσωπο-με-πρόσωπο (face-to-face) και κάλυψε το σύνολο των 190 αρχηγών των προσφυγικών νοικοκυριών/οικογενειών και συνολικά 901 άτομα, που φιλοξενούνταν στα διαμερίσματα προσωρινής στέγασης στην Αθήνα.
Στις απογραφικές έρευνες στο κέντρο υποδοχής του Ελαιώνα και στα διαμερίσματα (έρευνες Β και Γ), διερευνήθηκαν οι εξής άξονες:
- Κοινωνικό και δημογραφικό προφίλ του προσφυγικού/μεταναστευτικού πληθυσμού που διαμένει στον Ελαιώνα / στα διαμερίσματα (εθνικότητα, φύλο, ηλικία, οικογενειακή κατάσταση, προηγούμενη κοινωνική θέση κλπ.)
- Εμπειρίες από το ταξίδι στην Ελλάδα (απόφαση να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, επιλογή χώρας προορισμού, χώρες διέλευσης)
- Μορφές βοήθειας και υποστήριξης που ελήφθησαν στην Αθήνα (από τους πολίτες, εκκλησία, ΜΚΟ)
- Συνθήκες διαβίωσης και καθημερινή ζωή στην Αθήνα (συνθήκες στέγασης στον Ελαιώνα / στα διαμερίσματα, κοινωνική ζωή, κυκλοφορία στην πόλη)
- Τρέχουσα οικονομική κατάσταση νοικοκυριού (δαπάνες, κατάσταση απασχόλησης μελών οικογενείας)
- Επίπεδο εκπαίδευσης και δεξιότητες προσφύγων (εργασιακή εμπειρία, γνώσεις γλωσσών και πληροφορικής)
- Μελλοντικά σχέδια και προθέσεις των προσφύγων
Η παρουσίαση των βασικών ευρημάτων της έρευνας σε pdf
*Το έργο πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Δήμου Αθηναίων, με αποκλειστικό δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος