Ανάλυση του
ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Έντονη κινητικότητα σε όλο το φάσμα της πολιτικής σκηνής καταγράφει το πρώτο Βαρόμετρο της Public Issue για το νέο έτος.
Σε πρώτη ανάγνωση, ο πρόσφατος κυβερνητικός ανασχηματισμός δείχνει να λειτούργησε «διορθωτικά», τόσο για την εικόνα της κυβέρνησης, όσο και κυρίως για την εικόνα του Πρωθυπουργού. Με βάση το πρώτο Βαρόμετρο της Public Issue για το νέο έτος, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ και του ΣΚΑΙ, τον Ιανουάριο, οι σχετικοί δείκτες παρουσιάζουν βελτίωση. Τόσο η κυβερνητική, όσο και η κομματική δημοτικότητα αυξάνονται κατά 3%, αντιστοίχως (διαγράμματα 1 & 13). Επίσης, σχετικά μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται όχι μόνον στη δημοτικότητα (+5%), αλλά και στην πρωθυπουργική ικανότητα (+6%) του Κ. Καραμανλή, με αποτέλεσμα να επανακτά στο συγκεκριμένο δείκτη το προβάδισμα που έχει απολέσει τον περασμένο μήνα (διαγράμματα 6 & 14). Ωστόσο, παρά τη σχετική βελτίωση που επέφεραν οι πρώτες εντυπώσεις, η άμεση εκλογική επίδραση του κυβερνητικού ανασχηματισμού υπήρξε μάλλον περιορισμένη, αποδίδοντας στο κυβερνητικό κόμμα μικρή αύξηση εκλογικής επιρροής, της τάξης της μισής εκατοστιαίας μονάδας (33%, έναντι 32,5% προηγουμένως). Στην ουσία, η αναδιάταξη του κυβερνητικού σχήματος αποκαθιστά μόνον την πρόσφατη εκλογική ζημία που υπέστη η ΝΔ, λόγω των πρόσφατων γεγονότων του Δεκεμβρίου, και όχι τις σοβαρές απώλειες, που έχουν επισωρευθεί στο μετεκλογικό διάστημα (διαγράμματα 10 & 12). Από την άλλη πλευρά, είναι επίσης προφανές ότι παρόμοια πολιτικά εγχειρήματα κρίνονται μόνον μακροπρόθεσμα, ή έστω μεσοπρόθεσμα.
Από την άλλη πλευρά, το ΠΑΣΟΚ αν και εξακολουθεί να προηγείται σημαντικά της ΝΔ (με βάση την εκτίμηση εκλογικής επιρροής της Public Issue, η «ψαλίδα» υπολογίζεται τον Ιανουάριο σε 5 εκατοστιαίες μονάδες) εμφανίζει, εντούτοις, τάσεις «καθήλωσης» (38%), σημειώνοντας μάλιστα και αυτό, σε σύγκριση με τον περασμένο μήνα, απώλειες (-0,5%). Το εν λόγω ποσοστό εκλογικής επιρροής εξακολουθεί να απέχει σημαντικά από εκείνο που εξασφαλίζει κοινοβουλευτική αυτοδυναμία, με βάση τον ισχύοντα εκλογικό νόμο.
Η περιορισμένη ανάκαμψη της ΝΔ, η οποία, προς το παρόν, δεν είναι σε θέση να ανατρέψει το δυσμενή, εις βάρος της, εκλογικό συσχετισμό και, ταυτοχρόνως, η σχετική καθήλωση του ΠΑΣΟΚ, που δεν έχει καταφέρει να αναδείξει τη δική του πειστική εκδοχή για τη διακυβέρνηση και να κάνει έτσι το «μεγάλο εκλογικό άλμα προς τα εμπρός», εντείνουν το πολιτικό αδιέξοδο που έχει εγγραφεί εδώ και καιρό στην πολιτική σκηνή. Από αυτήν την άποψη, είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική μια νέα ερώτηση, που εισάγεται για πρώτη φορά στο Βαρόμετρο (διάγραμμα 8). Η προτίμηση αυτοδύναμης κυβέρνησης των μεγάλων κομμάτων συγκεντρώνει, αθροιστικά, μόλις το 38% των απαντήσεων. Επομένως, μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες δεν θα επιλύσει κοινοβουλευτικά, αντιθέτως θα περιπλέξει το πρόβλημα, πιστοποιώντας τον κατακερματισμό του κομματικού συστήματος και ενισχύοντας την πολιτική ρευστότητα. Για αυτό και, παρά τα περί αντιθέτου προπαγανδιζόμενα, κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα δεν έχει συμφέρον να επιδιώκει, σήμερα, την εκλογική αναμέτρηση.
Μετά το Δεκέμβριο
Λόγω της πόλωσης που επέφερε η κοινωνική έκρηξη του Δεκεμβρίου έχουν συντελεστεί στο εκλογικό σώμα μια σειρά από σημαντικές ιδεολογικές και πολιτικές διεργασίες, οι οποίες αποτυπώνονται ευδιάκριτα στα ευρήματα του Βαρομέτρου. Πρώτον, η εσωτερίκευση της ιδεολογικής αντιπαράθεσης, αλλά κυρίως η πολιτική απομόνωση του ΣΥΡΙΖΑ, στα πλαίσια του επίσημου κομματικού συστήματος, έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική συρρίκνωση της εκλογικής του απήχησης (10%, -2%). Η τάση αυτή ευνοεί πολιτικά και εκλογικά τόσο το ΚΚΕ, ως «υπεύθυνη-συστημική Αριστερά» (+8,5%, +0,5%), όσο και τους Οικολόγους (4%, +0,5%), που συνεχίζουν για 6ο συνεχόμενο μήνα την ανοδική τους πορεία (διάγραμμα 12). Ως περισσότερο «πολιτικώς ορθή» επιλογή ψήφου, οι Οικολόγοι μπορούν να διαδέχονται το ΣΥΡΙΖΑ στην απορρόφηση της πολιτικής διαμαρτυρίας. Δεύτερον, η ενεργοποίηση των συντηρητικών κοινωνικών αντανακλαστικών μερίδας του εκλογικού σώματος, που θα επιθυμούσε την αύξηση της καταστολής στην αντιμετώπιση των κοινωνικών συγκρούσεων δείχνει να αυξάνει το αίτημα για «Νόμο και Τάξη» και λειτουργεί ευεργετικά για το ΛΑΟΣ που σημειώνει στην εκλογική του απήχηση, τη μεγαλύτερη ενίσχυση μεταξύ των κομμάτων (5,5%, +1,5%) και το πολιτικό του αρχηγό, η δημοτικότητα του οποίου όχι μόνο σημειώνει τη μεγαλύτερη αύξηση (43%, +6%), αλλά και για πρώτη φορά περνάει στην 3η θέση κατάταξης, μεταξύ των έξι πολιτικών αρχηγών.
Τα διαγράμματα του άρθρου:
