Πανελλαδική τηλεφωνική έρευνα, σε δείγμα 1.012 ατόμων, ηλικίας 18 ετών και άνω, 11-14/11/2013.
Ανάλυση
του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Η αποτύπωση των σημερινών κοινωνικών στάσεων, απέναντι στο ιστορικό γεγονός της εξέγερσης του 1973, γίνεται με τη βοήθεια μιας 3θέσιας μεταβλητής, που περιλαμβάνει τη θετική, την ουδέτερη και την αρνητική στάση απέναντι στο ιστορικό γεγονός (1).
Σαράντα χρόνια μετά, η συλλογική μνήμη για το ιστορικό γεγονός της εξέγερσης του 1973 επιδεικνύει εντυπωσιακή αντοχή. Η πολιτική του αποδοχή παραμένει διευρυμένη (56%, διάγραμμα 1), ενώ η πολιτική του απόρριψη εξαιρετικά συρρικνωμένη (18%) και παραταξιακά περιορισμένη στους κομματικούς σχηματισμούς της Δεξιάς (πίνακας 2). Αναμενόμενα, για τη στάση των πολιτών απέναντι στο γεγονός, η ηλικία διατηρεί καθοριστικό ρόλο. Η θετική αποτίμηση του «Πολυτεχνείου» παραμένει κυρίαρχη στις ηλικιακές κατηγορίες των 55-64 ετών (66%) και των 45-54 ετών (61%). Πρόκειται για εκείνες τις «γενιές» που κοινωνικοποιήθηκαν πολιτικά στην περίοδο της δικτατορίας και της πρώιμης μεταπολίτευσης. Αντιθέτως, μεταξύ των νεώτερων ηλικιακών ομάδων (κάτω των 35 ετών), η από-πολιτικοποίηση και η ιδεολογική αποφόρτιση έχουν ως αποτέλεσμα τον σχετικό περιορισμό της απήχησης του γεγονότος (διάγραμμα 2).
Ως γεγονός, το Πολυτεχνείο προκάλεσε εξ’ αρχής δυναμικές πολιτικές διαιρέσεις και η κοινωνική του αποτίμηση υπήρξε παραταξιακά φορτισμένη. Στοιχείο που εξακολουθεί και σήμερα να είναι εμφανές (διαγράμματα 3 & 4). Η συλλογική μνήμη για την εξέγερση εξακολουθεί και σήμερα να παραμένει διαιρεμένη.
(1) Μεθοδολογική παρατήρηση: Για την αποτύπωση των κοινωνικών στάσεων που επικρατούν σήμερα στη συλλογική μνήμη για το ιστορικό γεγονός, εφαρμόσθηκε (αντεστραμμένα) η διατύπωση που χρησιμοποιείται ερευνητικά στην Ελλάδα, από το 1985, σχετικά με την αποτίμηση του καθεστώτος της δικτατορίας. Βλέπε σχετικά, Γ.Θ.Μαυρογορδάτος και Ηλίας Νικολακόπουλος, «Συγκριτική Έρευνα Πολιτικής Κουλτούρας στις χώρες της Νότιας Ευρώπης: Εισαγωγικές παρατηρήσεις», Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, ειδικό τεύχος 69Α, 1988, σ.149.
